Có một người anh nói với mình rằng trẻ con thời nay sướng hóa khờ. Đứa nào cũng yếu ớt, suốt ngày trầm cảm, lý do lý trấu để tránh việc, tránh trách nhiệm. Thực sự, sau khi ngẫm lại lời anh nói thì mình nghĩ trẻ con thời nay không phải sướng quá hóa dại. Thực chất thì không mấy ai được sống trong đủ đầy mà khờ dại đâu, chỉ có sống trong thiếu thốn lệch lạc thì mới rồ, mới yếu ớt tinh thần, sức sống thôi.
Thực tế của thế hệ mang danh “sướng”
Tinh thần sức sống không mạnh thì bảo tụi nhỏ chịu trách nhiệm kiểu gì với cuộc đời mình, hay công việc và các giao tiếp xã hội đang ngày càng phức tạp như bây giờ. Trẻ con thời nay thì coi như sinh năm 2000 về sau, và thời xưa thì tầm 90 về trước. Khúc 9x-2k thì là cái lứa lý tưởng nhiều, ham muốn trách nhiệm nhiều, nhưng sức không tới. Không lười quá, nhưng cũng không đủ tâm lý chịu khó chịu khổ. Là thế hệ sống trong đoạn chuyển giao thời kì, là cầu nối hai thế hệ kia. 9x về trước chăm chỉ và chịu khó chịu khổ hơn, ít thấy than phiền về trầm cảm rồi bệnh tâm lý. Ý chí tinh thần quả thực rất mạnh.
Nếu nói trẻ con thời nay sướng, thì hãy làm phép so sánh thử xem sướng chỗ nào nhé. Còn thời xưa có thật sự khổ không?
1. Môi trường sống
Về môi trường sống, 9x về trước cây xanh rừng xanh vẫn còn nhiều, đi ra đường là được vui chơi với thiên nhiên thoải mái, không biết sợ là gì. Cha mẹ đi làm cứ để mấy anh chị em chơi với nhau, hoặc con cái trong xóm tự chơi với nhau. Không ai bị dọa dẫm về thế giới ngoài kia nguy hiểm đến thế nào. Nỗi sợ hãi do bị dọa từ bé thơ bởi những nỗi lo của cha mẹ là nỗi sợ hãi khó chữa lành khó nắm bắt nhất, lớn lên dù có đi trị liệu chữa lành cũng chưa chắc tìm ra để hồi phục đâu.
2000 về sau ra khỏi nhà sợ bị bắt cóc, sợ tai nạn, nhà nào chơi nhà đó tường rào cao ngất. Nuôi một đứa trẻ phải lo lắng rất nhiều, nỗi lo này tạo ra sóng năng lượng thấp trượt gây ảnh hưởng tinh thần của trẻ nhiều hơn cả những nguy hiểm ngoài bức tường nhà.
Thời kì này, nhiều đại gia phất lên nhờ phá rừng, thành lập tập đoàn nọ kia, nhưng thiên nhiên bị tàn phá, thuốc trừ sâu bắt đầu ngập tràn trong thực phẩm. Thực phẩm độc hại lan tràn khắp nơi, mà lại bảo tụi nó sống trong sung sướng vật chất, sướng chỗ nào chỉ tui coi với. Xưa ăn nắm cơm với hạt lạc mà khỏe mạnh lớn lên. Thiếu đạm ra đồng bắt cá, thiếu trái lên núi hái, thiếu rau thì trồng, đồ ăn ít mà ngon vô cùng. Nay ăn toàn thịt cá ủ urê, tiêm hóc môn, chất kích thích, thuốc trừ sâu, mà sướng chỗ nào ấy nhỉ?
2. Cha mẹ chạy theo kinh tế, vật chất địa vị.
Đi xuất khẩu lao động, đi kinh tế mới, thả con cho họ hàng, ông bà nuôi, hoặc nếu tự nuôi thì cũng bạo lực, trút hết mệt mỏi công việc lên con, áp đặt đòi hỏi con phải thế này thế kia đủ điều, muốn kiểm soát con trở thành con cừu ngoan ngoãn nhưng lại mong nó là sói là hổ với xã hội ngoài kia? Ở đâu ra biến hình được hay vậy trời!
Vậy là cả về vật chất lẫn tinh thần không có chỗ nào sướng cả. Khổ mà không ai hay, không ai cảm thông, khổ này còn bảo con người không rồ sao được. Chính các em cũng không ý thức mình khổ đâu.
Vì có được sướng ngày nào đâu mà biết mình không được sướng. Thế hệ 90-99 chắc sẽ hiểu được điều tôi nói nhất, vì tuổi thơ của tụi tôi được vui chơi thỏa thích, chơi đến 5 tuổi mới đi mẫu giáo, học cấp 1 toàn chạy ra bụi bờ chơi, chả ai bắt ép học hành gì, đi học vì có nhiều bạn bè chơi vui mà thôi, về nhà cũng có phụ cha mẹ việc vặt nhưng không nhiều như thế hệ trước nữa.
Tuy nhiên sau 2k trở đi, kinh tế đi lên, bữa cơm nhiều thịt, nhưng tui thấy khổ hơn xưa rất nhiều. Người ta bắt đầu hình thành thói quen học thêm học bớt, ôn luyện, Internet bùng nổ, dính game, dính nghiện, thông tin độc hại lan tràn, tự nhiên lúc đó thấy cuộc đời mất vui hẳn.
3. “Thức ăn” độc hại ngày càng nhiều
Càng về sau thức ăn độc hại thì tâm lý chung của cả xã hội đều bị ảnh hưởng theo, bệnh viện khi nào cũng chật cứng người, quầy thuốc mọc lên như nấm. Cây rừng bị tàn phá nên nguồn nước ngầm bị mất, bị nhiễm độc, uống nước nhà máy sục clo độc hại, suy thoái nhận thức tự thân.
Thế hệ 7x, 8x đến cái tivi cũng hiếm, đất nước chưa mở cửa, chưa du nhập những truyền thông bẩn, điều hướng thông tin, dọa dẫm tinh thần bằng phim ảnh, nên tình yêu hôn nhân nó vẫn ổn, vẫn tốt, vẫn cưới được vợ chồng bình thường. Và nhờ giải phóng khỏi phong kiến nên được tự do lựa chọn hôn nhân nữa. Xã hội có những đàm tiếu và lệ làng nhất định, nhưng may thay nhờ đó những con người thời đó được bảo toàn năng lượng sống, được tôi luyện tinh thần. Không có bê tha và trốn chạy trách nhiệm hôn nhân như thời nay.
Thế hệ 9x về sau 2k, xem phim xàm xí về tình yêu bị lậm, dẫn đến yêu đương sai lầm, khổ đau trong tình cảm. Du nhập văn hóa phương Tây, thoải mái trong dục vọng, khiến năng lượng sống bị rối loạn đen như hũ nút. Cuộc đời chị Dậu ngày xưa chắc cũng không khổ như môi trường sống của trẻ em ngày nay đâu. Vì sao mn biết không? Vì chị Dậu khổ mà chị ấy biết mình đang khổ, còn tụi trẻ ngày nay sống khổ đau không lối thoát thì người ta bảo “ sướng quá hóa rồ”.
Tự thân tụi nó không biết cuộc đời môi trường trưởng thành của chúng quá tệ. Chúng vẫn nghĩ mình sướng mà rồ như lời nhận xét của người lớn.
Chúng nó sống trong chất độc từ thực phẩm đến thông tin, bị đầu độc thể chất đến cả tinh thần. Sống trong nhà tù của môi trường sống nặng trược. Nhưng lại ảo tưởng mình đang sống trong thời đại tự do cá nhân, phát triển vật chất.
4. Áp lực vô hình
Về học hành, 9x về trước chẳng mấy nhà thúc ép con học để thành công này kia. Cứ ai học giỏi cứ học, có điều kiện thì cho thì đại học, không điều kiện cứ đi công nhân hoặc chăn trâu lấy chồng lấy vợ. Học là cho thân mình, không học không ép, chẳng việc gì ganh đua. Nhiều nhà còn sợ con lên đại học không có tiền nuôi, nên để con tự quyết. Muốn đi học tự tìm cách nuôi thân, sinh ra tính độc lập.
Sự tự do chọn lựa là sức mạnh nuôi dưỡng tinh thần đó ạ, thế hệ 2k có không? 2k về sau suốt ngày học thêm học bớt, áp lực học tập, áp lực tinh thần. Ở cái tuổi chỉ nên ăn ngủ vui chơi để làm quen thế giới và nuôi dưỡng tinh thần khỏe mạnh. Thì đã bị đầu độc bằng stress học hành để tinh thần rối loạn và yếu ớt, bảo sao lớn lên đi làm thì dễ stress, chất lượng công việc thấp nhưng lại quá coi trọng giá trị bản thân. Vì cái gì người ta thiếu người ta phải quý chứ sao. Tụi nó coi trọng công sức của mình vì để làm việc, để sống thôi đã là rất khó khăn với những đứa trẻ bị hành hạ tinh thần từ bé, chúng yếu lắm, năng lượng sống không vững tí nào.
Đối với thế hệ trước 9x, sức lực và tinh thần dư thừa, chỉ mong tìm cơ hội làm giàu, vì họ sống trong thiếu thốn vật chất nhưng quá dư thừa tinh thần. Vì sao dư tinh thần, vì sinh ra đúng thời đại chuyển giao sau chiến tranh, rất nhiều quy tắc luật lệ bị bẻ gãy, cơ chế xã hội còn non nớt, trẻ em không bị quản thúc quá nhiều do cha mẹ phải cày cuốc khôi phục kinh tế sau chiến tranh. Thiên nhiên vẫn còn rất hoang sơ và không có hóa chất trong thực phẩm. Chỉ vậy thôi đó, thả cho đứa trẻ tự do và tự lập, sức mạnh tinh thần của nó sẽ lớn vô cùng, tính trách nhiệm cũng cao hơn hẳn, ý chí đấu tranh mạnh mẽ hơn.Biểu lộ là kinh tế nước ta đã phát triển vượt bậc sau chiến tranh, người Việt đi khắp nơi trên thế giới. Thế hệ 6x, 7x, 8x của nước ta là quá mạnh mẽ về mặt tinh thần. Nhưng đâu có cái gì tự nhiên mà có, là do hoàn cảnh thuận lợi tạo nên thôi.
Ngoài ra, thực phẩm, nguồn nước là yếu tố cực kì quan trọng trong phát triển thể chất và tinh thần. Sau chiến tranh nhiều người bị nhiễm độc dioxin mà rồ dại, nhưng đó là con số ít với xã hội. Còn thời nay cả xã hội đang nhiễm độc dioxin ( thuốc trừ sâu, diệt cỏ) thì sao một đứa trẻ nó khỏe mạnh hay sung sướng gì được. Tất cả chỉ là vỏ bọc giả tạo của thực phẩm bẩn, chất kích thích tạo ra thân xác các em to khỏe thôi, chứ tinh thần và đề kháng yếu hơn thời xưa rất nhiều.
Đây là góc nhìn mặt bằng chung của thời đại, chứ không nói chung cho tất cả mọi người, thời đại nào cũng có số đông và thiểu số khác biệt với số đông. Nhưng qua bài viết này, mong mọi người có góc nhìn cởi mở hơn với thế hệ 2k về sau. Thay vì phán xét, hãy thấu hiểu và giúp đỡ. Câu nói sai trái nhất không nên nói ra, đó là sướng quá hóa rồ. Mà đúng thực tế là bị hành hạ tinh thần và thể chất đến phát rồ. Thương nhiều hơn trách!
Và cũng là đứa trẻ được nuôi dưỡng bởi hai thế hệ, hai giai đoạn chuyển giao môi trường sống.
Giai đoạn tuổi thơ tự do cùng thực phẩm sạch và lúc trưởng thành chịu nhiều áp lực áp đặt từ môi trường gia đình cùng thực phẩm bẩn. Điều này đã tạo nên những cú sốc và căn bệnh trầm cảm, khiến một người tràn đầy sức sống trở nên ủ rủ, tránh né tình yêu, mất niềm tin vào cuộc sống. Từ một người tràn đầy tính trách nhiệm trở thành người lầy lội mất kỉ luật, mất định hướng. Từ một người rất vui tươi thành một người không thấy vui vì bất kì điều gì, đứng trước nhóm bạn vui vẻ, vẫn tham gia vào cuộc vui nhưng lòng thì chán nản. Nên tôi rất hiểu tình trạng của trẻ em sinh ra đã sống trong môi trường stress và thực phẩm bẩn sẽ phải chịu hậu quả gì về mặt tinh thần.
Và không kể gì trẻ em, thế hệ 7x,8x hiện nay, không ít người bệnh ung thư, trầm cảm, rối loạn tinh thần, cũng do ăn thực phẩm độc, ở u uất mà ra. Trồng cây gây rừng, điều hòa khí hậu, tích lũy lại nước ngầm. Không ăn thực phẩm có hại, quay trở lại xu hướng hữu cơ tự cung tự cấp. Hoặc có thể tìm vườn hữu cơ để làm nguồn cung thực phẩm cho gia đình. Không bắt ép và dọa dẫm trẻ em trong học hành hay lựa chọn mục tiêu cuộc sống. Không doạ dẫm hay lo lắng về thế giới ngoài kia. Tinh thần mạnh không ai hại nổi mình cho dù lúc đó mình chỉ là đứa trẻ. Thì thế hệ trẻ tương lai mới khỏe mạnh tâm lý và sức khỏe, mới có năng lực làm việc cống hiến tốt cho xã hội được.
Thông tin bẩn, độc tố thực phẩm, sự lấn át từ môi trường, không là vấn đề đối với người tinh thần khỏe mạnh. Nhưng sẽ nhấn chìm một người tinh thần yếu ớt.
Vậy nên, với trẻ em, nuôi dưỡng tinh thần là điều ưu tiên nhất. Vật chất, bằng cấp, kĩ năng, chỉ là vật trang trí đi kèm thôi. Có sức khỏe thể chất và tinh thần sẽ có tất cả mọi thứ mà mình muốn có, muốn trải nghiệm.